🖋 کاربرد و خواص اسیدها در صنعت

🔻 سولفوریک اسید

🔸سولفوریک اسید با فرمول H2SO4 که در گذشته جوهر گوگرد یا هیدروژن سولفات خوانده می‌شد، اسیدی با چگالی بالا، بی رنگ و بسیار قوی است که با هر درصدی در آب حل می‌شود. این ماده یکی از مهم ترین مواد شیمیایی موجود در جهان است که از واکنش آب با سولفور تری اکسید (که خود از ترکیب سولفور دی اکسید و اکسیژن از طریق فرایند تماسی یا فرایند محفظه ای بدست می‌آید) ساخته می‌شود. این ماده گاهی به عنوان «سلطان مواد شیمیایی» خوانده می‌شود چرا که حجم تولید آن در جهان بسیار زیاد است. در حقیقت این اسید به قدری با اهمیت است که سرانه مصرف آن به ازای هر فرد، یکی از شاخص های تعیین پیشرفت فنی کشورهاست.
🔸سولفوریک اسید برای نخستین بار توسط جابر بن حیان کشف شد. او با تقطیر کانی های سولفات آهن (معروف به زاج سبز) و مس(II) سولفات، این اسید را به دست آورد. در قرن هجدهم، جان گلوبر، اسید سولفوریک را از سوزاندن گوگرد و نیترات پتاسیم در مجاورت بخار آب تهیه کرد.
🔸از سولفوریک اسید در تهیه کودهای شیمیایی، مواد منفجره (مانند تی ان تی)، آب باتری اتومبیل، صنایع معدنی و فلزی، چرم سازی، لاستیک سازی، نساجی و شوینده استفاده می‌شود.
🔹از این اسید برای تمیزکردن فلزات رنگی چون مس و برنج استفاده می‌شود.

🔻 نیتریک اسید

🔸اسید نیتریک دارای نامهای دیگری ماننداسید نیتریک نیتریک اسید، جوهر شوره، اسید ازته، نیترات هیدروژن، اسید ازوتیک و ازوتیک اسید است. فرمول شیمیایی آن HNO3 است. ماده ای زرد یا بی رنگ است. اسید نیتریک دارای بویی زننده و تند است. نقطه ذوب آن، 41- و نقطه جوش آن، 122 درجه سانتی گراد است. این ماده کاملا قابل حل در آب است و غیر قابل اشتعال است.
اسید نیتریک به شدت اکسیدکننده است و تاریخچه استفاده از آن، به استخراج طلا باز میگردد. زیرا این اسید توانایی حل کردن تمامی فلزات به غیر از طلا را دارا است. از این اسید برای بازیافت زباله های فلزی و یا ضایعات کامپیوتری نیز استفاده می‌شود.
🔸نیتریک اسید زمانی که در مقابل نور یا حرارت قرار بگیرد، ممکن است تجزیه شود. به همین دلیل است که معمولا این اسید را در ظرف های شیشه ای قهوه ای رنگ نگهداری میکنند. این اسید در صورت تجزیه شدن، تولید گاز NO2 میکند. این گاز به رنگ قرمز است. برای همین اسید که بخار این اسید در خیلی از موارد دارای رنگی قهوه ای مایل به قرمز است.
🔸در برخی موارد از گاز نیتریک اسید هم استفاده میشود که گازی قهوه ای رنگ مایل به سرخ است و معمولا دارای مقادیر کمتری از NO2 نیز هست.
از این اسید در تولید نیترات آمونیوم استفاده میشود. نیترات آمونیوم، یکی از انواع کودها است که میتوانید در مقاله “انواع کود شیمیایی” در مورد آن مطالعه بفرمایید.
🔸اسید نیتریک در استخراج طلا استفاده شده است. اسید نیتریک در بازیافت ضایعات الکترونیک نیز بسیار کاربرد دارد و یکی از مواد اصلی است.
یکی از کاربردهای اصلی و اساسی اسید نیتریک، استفاده برای شست و شو است. این اسید بدلیل خورندگی ای که دارد و اینکه میتواند تعداد زیادی از فلزات را به خوبی در خود حل کند، بسیار گزینه مناسبی برای اسید نیتریک است.
از اسید نیتریک برای تولید مواد منفجره، تولید رنگ، تولید دارو و به عنوان واکنشگر نیز استفاده می‌شود.
🔹اسید نیتریک برای اسیدشویی رده آلومینیوم بسیار مناسب است.

📋 گردآوری: وحید احمدی
09138271941 ☎️